Shaken (車検, しゃけん)

Przed przeprowadzką do Japonii w 2000 roku dwukrotnie odwiedzałem ten uroczy kraj. Miałem wtedy okazję objechać go wzdłuż i wszerz i zapamiętałem pewne ciekawostki motoryzacyjne, o których wspominali często moi gospodarze.

Otóż, ceny samochodów w Japonii są bardzo przystępne. Natomiast opłaty za ich coroczny przegląd techniczny zwany po japońsku shaken (車検, しゃけん) niestety nie. Gospodarze wyceniali koszt shaken na 100 000 do 200 00 yen 円 (wymawiać EN), lub więcej. Wiedziałem też, że w Japonii można bez trudu nabyć mało używany samochód w idealnym stanie za 200 000 do 350 000 円. Dlatego, gdy po przeprowadzce postanowiłem nabyć samochód popadłem w rozterkę. Było mnie stać na samochód, ale z shaken miałbym kłopot.

Postanowiłem zatem wzbogacić swoją wiedzę na temat tego drugiego i skontaktowałem się z Kolegą z pracy. Gdy wyjawiłem mu moje obawy spojrzał na mnie ze zdziwieniem i oświadczył, że shaken kosztuje około 1500 円. Tym razem, ja się zdziwiłem. Powiedziałem mu co na ten temat wielokrotnie słyszałem od jego rodaków. Skwitował tę informację zwięźle: większość moich rodaków nie wie jak można zrobić shaken za 1500 円. Następnie wyjaśnił mi o co chodzi. Sprawa była rzeczywiście prosta.

Mianowicie, przeciętny Japończyk, kontaktuje się ze sprzedawcą, od którego kupił samochód. Tenże śpieszy ochoczo z pomocą i przyjeżdża z lawetą, ładuje na nią pojazd klienta i odjeżdża w siną dal. Na szczęście nie na zawsze. Przeciwnie. Wraca po kilku dniach wioząc na lawecie zabrany wcześniej samochód plus uaktualniony dowód rejestracyjny, potwierdzenie dokonanego przeglądu i naturalnie fakturę za wykonane usługi. Jak się domyślacie, ta ostatnia (w zależności od rodzaju pojazdu) opiewa na kwotę 100 000 円 lub większą. Właściciel samochodu opłaca wymaganą kwotę gotówką umieszczoną w eleganckiej kopercie. Do niedawna, w Japonii większości opłat dokonywało się wyłącznie gotówką. Napiszę o tym szerzej innym razem.

A teraz wyjaśnię co po odebraniu samochodu czynił sprzedawca:

1. Sprawdzał markę, wiek i przebieg odebranego samochodu
2. Wybierał odpowiadający powyższym parametrom formularz, który zawiera listę części do wymiany
3. Zakupywał i wymieniał rzeczone części, nawet jeśli nic im nie dolegało
4. Zawoził na lawecie samochód do najbliższej stacji kontroli technicznej pojazdów, gdzie był on bardzo drobiazgowo sprawdzany przez co najmniej 45 minut
5. Odbierał potwierdzenie kontroli i uaktualniony dowód rejestracyjny
6. Ładował samochód na lawetę i odwoził do miejsca zamieszkania właściciela

Faktura dostarczana przez sprzedawcę zawierała rzetelne informacje na temat kosztu odbioru i zwrotu pojazdu, zakupionych części, ich wymiany plus 1500 円 za przegląd techniczny. Teraz rozumiecie, dlaczego przeciętny Japończyk tak słono płaci za shaken. Jestem też pewien, że rozumiecie, jak można zredukować koszt tegoż. Osobom słabo obeznanym z motoryzacją wyjaśniam, jak można to zrobić:

1. Umówić wizytę na stacji kontroli technicznej pojazdów
2. Pojechać tamże swoim samochodem
3. Dokonać jego przeglądu*
4. Zapłacić 1500 円, odebrać potwierdzenie przeglądu i uaktualniony dowód rejestracyjny
5. Pojechać do domu i uciąć sobie drzemkę

*Jeżeli w czasie przeglądu okaże się, że coś nie działa, należy:

1. Pojechać do najbliższego warsztatu i poprosić o naprawę lub wymianę zepsutej części
2. Zapłacić za powyższą usługę
3. Wrócić na stację kontroli technicznej pojazdów i poddać pojazd ponownemu przeglądowi. Tym razem zostanie sprawdzona tylko usterka wykryta podczas pierwszej próby, co znacznie skróci czas przeglądu
4. Jeżeli czynności wymienione w p. 1-3 uda się wykonać w tym samym dniu, nie ponosi się dodatkowych kosztów. Jeśli nie, trzeba ponownie zapłacić 1500 円
5. Odebrać potwierdzenie przeglądu i uaktualniony dowód rejestracyjny
6. Pojechać do domu i odetchnąć z ulgą

Przez 19 lat spędzonych w Japonii stosowałem z powodzeniem zaleconą przez Kolegę metodę zrobienia shaken! Spotykałem setki Japończyków, z którymi dzieliłem się wiedzą na ten temat. Każdy z nich był nią zaskoczony i często uznawał ją za fake news. Zdarzali się jednak tacy, którzy mi uwierzyli i zastosowali się do mojej porady. Dzięki temu zdobyłem wielu nowych przyjaciół.

© Alfred E. Szmidt, 2019.

by © Alfred E. Szmidt